Կործանման ճանապարհի կեսից ավելին արդեն անցել ենք. զանգվածային արտագաղթի հետևանքով ՀՀ-ն կթուլանա այն աստիճան, որ կկլանվի և կբաժանվի Թուրքիայի, Ադրբեջանի ու Վրաստանի միջև. Թուրքիան մնալու է մի տեսակ ստվերում
Ռազմական պատմաբան Արմեն Այվազյանը գրառում է կատարել իր էջում. «2006թ. հրապարակված այս 1-էջանոց նախազգուշացումս այդպես էլ չմտավ ՀՀ իշխանության ու քաղաքական վայ-վերնախավի (ներառյալ այն ժամանակվա «ընդդիմության») հաստ գլուխը։ Տագնապը մինչ այդ էլ բազմիցս էի հնչեցրել։ Բայց ասածս ամեն կերպ խլացնում էին և «պանիկյորություն» որակում։ Վերահրապարակում եմ այն հույսով, որ գուցե ոմանք այսօ՞ր խելքի գան և իրենց մեջ ուժ գտնեն բաց աչքերով նայելու իրականությանը։ Չէ՞ որ դեպի կործանում տանող ճանապարհի կեսից ավելին արդեն անցել ենք, ա՛յ տկարամիտ իշխանավորներ ու իշխանամոլներ...«1. ԱՇԽԱՐՀԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԿԱՑՈՒԹՅԱՆ ՕՐՀԱՍԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻՆ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԶԻՋՈՒՄՆԵՐՈՎ ԽԱՂԱՂԵՑՆԵԼՈՒ ԱՆՀՆԱՐԻՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
Անտեսվում է (լավագույն դեպքում` թերագնահատվում է) «լինե՞լ, թե՞ չլինելու» աշխարհաքաղաքական դրության ամբողջ օրհասականությունը, որի մեջ է գտնվում Հայաստանը հետխորհրդային ժամանակաշրջանում: Այլ կերպ ասած, անտեսվում է Հայաստանի ոչնչացման հավանականությունը, որը կարող է վրա հասնել Ադրբեջանի կողմից (Թուրքիայի ուղղակի կամ անուղղակի մասնակցությամբ) բծախնդրորեն ծրագրվող ու հետևողականորեն նախապատրաստվող ներխուժման հնարավոր հաջողության արդյունքում: Միաժամանակ անտեսվում է այն, որ տարածքային զիջումների միջոցով Ադրբեջանի ու նրա թիկունքում կանգնած Թուրքիայի խաղաղեցումն անհնարին է:
Հայաստանը ոչնչացնելու նպատակը ադրբեջանցի ռազմավարագետները չեն թաքցնում անգամ, հայտարարելով նույնիսկ մոտավոր ժամկետներ (25-30 տարի), երբ, ըստ նրանց հաշվարկների, «աշխարհի քարտեզի վրա Հայաստան չի լինելու»: Այս մասին, մասնավորաբար, քանիցս արտահայտվել է Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության մամուլի քարտուղար գնդապետ Ռ. Մելիքովը։ Նման հայտարարություններ արել են պաշտպանության նախարար Ս. Աբիևը և պաշտոնատար այլ անձինք: Հիշենք, թե դիվանագիտական ինչպիսի հզոր հարձակում Թել-Ավիվը գործեց Թեհրանի դեմ` Իրանի նախագահի` Իսրայելի հանդեպ նման հայտարարություններից հետո: Դժբախտաբար, հայկական դիվանագիտությունը գրեթե չի հակազդում Բաքվից պարբերաբար հնչող նմանատիպ սպառնալիքներին:
Հայաստանը ոչնչացնելու ծրագիրը հույժ կարևորության գաղտնիք չէ, այն ներկայացնում է մարտավարական պարզագույն գործողություն` շախմատային «մատ երեք
քայլից» կոմբինացիայի նման մի բան։
Քայլ 1. ադրբեջանական նախահարձակում և Արցախի
ու ազատագրված տարածքների բռնազավթում։
Քայլ 2-րդ. դրան վաղ թե ուշ անխուսափելիորեն հետևելիք ներխուժումը Սյունիք` թյուրք երկու դաշնակիցներին տարանջատող արդեն միակ մնացած այդ միջնաբերդը (Հայաստանի կենտրոնական շրջանների հետ թույլ հաղորդակցությունները, արցախյան «պարսպի» և պաշտպանական խորության բացակայությունը, հրետանային կրակի ժամանակակից համակարգերի գործածումը, ինչպես նաև Արցախի անկման պատճառած հոգեբանական հարվածը կիջեցնեն Սյունիքի պաշտպանունակությունը գրեթե զրոյական մակարդակի) և Հայաստանի մնացյալ մասի առումը թուրք-ադրբեջանական օղակի մեջ` նրա վերածումը գետտոյի` յուրօրինակ անդրկովկասյան Սվազիլենդի։
Քայլ 3-րդ. Հայաստանի լիկվիդացիան Թուրքիայի և Ադրբեջանի կողմից եթե ոչ ռազմական, ապա տնտեսական, քաղաքական ու հոգեբանական ճնշման միջոցով: Զրկվելով կայուն զարգացման որևէ հեռանկարից ու կորցնելով աշխարհով մեկ սփռված միլիոնավոր հայերի համար հավանական ապաստանի իր դերը` երկրաչափական պրոգրեսիայով աճած զանգվածային արտագաղթի հետևանքով Հայաստանը կթուլանա այն աստիճան, որ կկլանվի և կբաժանվի Թուրքիայի, Ադրբեջանի ու Վրաստանի միջև:
Հայաստանի ոչնչացման թուրք-ադրբեջանական այս ծրագրի անմիջական իրականացումը դրված է Ադրբեջանի վրա: Իսկ Թուրքիան, ելնելով միջազգային արդի իրողություններից, մնալու է մի տեսակ ստվերում` ադրբեջանական նախահարձակման համար ապահովելով «թիկունքային աջակցություն»` օժանդակություն քարոզչության, դիվանագիտական լոբբինգի, ֆինանսական ու տեղեկատվական-հետախուզական բնագավառներում, ինչպես նաև զինվորական խորհրդականներով ու «կամավորներով»:
1990-ականների սկզբին հայությանը` հսկայական կորուստների գնով, հաջողվեց չեզոքացնել այդ ծրագիրը` Հայաստանին ժամանակ տալով իր պետականությունն ամրապնդելու, այն է` արմատապես ինքնակազմակերպվելու համար: Դժբախտաբար, ընձեռված հնարավորությունները, խոշոր հաշվով, բաց թողնվեցին, հատկապես, ազգային անվտանգության գործու՛ն համակարգի ստեղծման ու պետական կառավարման մակարդակի բարձրացման հարցերում:
Աշխարհաքաղաքական իրադրության հստակ գիտակցումը կարող է մոբիլիզացնել հայության տնօրինած մարդկային, գաղափարախոսական ու ֆինանսական ոչ սակավ ռեսուրսները, ինչպես նաև ժողովրդի անսպառ կամքը` վերոհիշյալ մահացու հավանականությունը բացառելու համար։ Իսկ դրա միջոցը մեկն է` կառուցել Հայաստանում և արտասահմանում հարգանք վայելող և ամուր պետություն, այնպիսի պետություն, որն ի վիճակի լինի անկախ քաղաքականություն վարել իր ազգային անվտանգության համար կենսականորեն կարևոր հարցերում: Փոխարենը, ամեն օր բախվում ենք պետական կառավարման ցածր մակարդակին, պետական պաշտոնեության համընդհանուր կոռումպացվածությանը, իրավական, մասնավորաբար դատական համակարգի չկայացածությանը, ինքն իրեն օրենքից դուրս համարող ու պահող օլիգարխների և բարձրաստիճան պաշտոնատարների կաստայի առաջացմանը, կլանայնությանը (այդ թվում` դրա գավառական տարատեսակին), ազգային մշակույթի և արժեքների ժխտմանը, վերջին հաշվով` ազգային և, արդյունքում, սեփական անվտանգության անտեսմանը»»:
