Կամ...կամ...Արցախում պայթյnւնի ականատեսը դեպքի երկու պատճառ է առանձնացնում
«Ֆուտբոլի դաշտի չափ մեծ տարածք է եղել, որի ներքևի մաս աստիճաններ էին տանում․ մարդիկ հերթով իջնում էին ու տարաները լցնում։ Վերևում էլ մարդիկ հորից դույլով բենզին էին բարձրացնում, ինձ շատ պետք չէր, դրա համար վերևում էի հերթ բռնել, համ էլ չէի ուզում իջնել ու շնչել այդ ամենը։ Ով ծխում էր, տղաները միանգամից ուղարկում էին փշալարի մյուս կողմ։ Մի պահ տեսա, որ փշալարի մյուս կողմում մի երեք հոգի ծխում են, բայց դե նրանք հեռու էին»,- ՍիվիլՆեթի հետ զրույցում ասաց Խաչատուր Հայրիյանը, որը երեկ Ասկերանի շրջանում գտնվող վառելիքի պահեստի պայթյունի ականատեսն է դարձել։ Այս օրերին Արցախից Հայաստան տեղահանվող քաղաքացիները փորձում են վառելիքի հարց լուծել։Խաչատուրը ասում է, որ ռեզերվուարի վերևում երկու անցք կար՝ մեկը օդափոխանակման համար, մյուսը՝ հորի․ «Հերթը արդեն ինձ էր հասնում և մի պահ օդափոխանակման անցքը օդը ներս քաշեց, հետո հասկացա, որ դա պայթյունի սկիզբն էր, միանգամից պայթեց ու մարդկանց շպրտեց տարբեր ուղղություններով»։
Ըստ ականատեսի՝ դրանից հետո բռնկում տեղի ունեցավ․ «Երբ սկսեց բոլորին նետել, մեկին գրկեցի, որ շատ հեռու չշպրտի։ Պայթյունների դադարից հետո տղաներից մեկը սկսեց գոռալ՝ հեռո՛ւ անցեք, ամեն ինչ պայթում է։ Մեջտեղում կրակ էր և մտածեցինք, որ եթե բոլոր հորերից կրակ դուրս գա, մնալու ենք այստեղ։ Թե ոնց անցանք փշալարերի արանքով՝ ես էլ չեմ հասկանում։ Արդեն կրակ կար, բայց պայթյուններ չկային»։
Խաչատուրը ասում է, որ դրանից հետո տեսան վառված մարդկանց, որոնց վրա նույնիսկ ներքնազգեստ չկար․ «Այրվածքներով մարդիկ էին, որոնք գոռում էին՝ տարե՛ք մեզ հիվանդանոց։ Շորերի վառվող մասերը պոկում էինք նրանցից։ Ճանապարհն էլ փակ էր՝ ռեզերվուրաից մինչև հիմնական՝ Ասկերան-Ստեփանակերտ ճանապարհ։ Սկսեցին խցանում ստեղծած մեքենաները հանել, նույնիսկ այրված մարդիկ էին օգնում։ Երբ հասանք հիմնական ճանապարհ, սկզբում տեսանք փրկարարներին, «Շտապ օգնության» մեքենաները, հետո՝ հրշեջներին։ Ճիշտն ասած, ծայրահեղ վիճակում գնտվող մարդկանց չեմ տեսել, իմ տեսածները իրենց ոտքով էին քայլում, ճիշտ է, բողոքում էին, որ մարմինը ցավում է»։
Դեպքի վկան վառելիքի պահեստի պայթյունի երկու պատճառ է նշում։ Նախ՝ այդ օրը կայծակը շատ ցածր էր խփում, սակայն պահեստի մոտ հակակայծակնային սարքեր կային։ Երկրորդը՝ փշալարից այն կողմ ծխողների պատճառով կամ էլ ռեզերվուարի ներսում ինչ-որ մեկը մի բան արել է։
***
Արցախի առողջապահության նախարարությունը երեկ հայտնեց, որ բժշկական հաստատություններում ընդունել են 290 հիվանդ։ 7 հիվանդի կյանք հնարավոր չէր փրկել և նրանց մահացել են։ Պայթյունից տուժած տաստնյակ հիվանդներ գտնվում են ծայայեղ ծանր վիճակում։ 13 չճանաչված մարմին ուղարկվել է «Դատաբժշկական փորձաքննություն» բյուրո։ Բազմաթիվ անձինք անհետ կորած են համարվում։
Այսօր՝ սեպտեմբերի 26-ին, Հայաստանի առողջապահության նախարարությունը հայտնեց, որ ուղղաթիռով բժիշկների թիմ է մեկնել Ստեփանակերտ։
