Հայաստանը հայտնվել է մի քանի կրակների արանքում. Պաշտոնական Երևանի մի քանի աթոռներին նստելու փորձը հանգեցրել է կատարյալ ֆիասկոյի
Ritmeurasia.org-ը գրում է, որ Լեռնային Ղարաբաղում ռազմական հակամարտության սրման հավանականությունը համառորեն հաստատվում է լրատվական հոսքերում։ Փոխհրաձգություններն ու հրետանային հարվածները մինչ այժմ զսպում է ռուսական խաղաղապահ զորախումբը։ Այնուամենայնիվ, դրանք կարող են արագ վերածվել լիարժեք ռազմական գործողությունների։ Ադրբեջանը պատրաստ է դրան, ինչը չի կարելի ասել Հայաստանի մասին։Այդ ամենը ավելանում է բուն Հայաստանի մշտական քաղաքական ճգնաժամի վրա, որը ծանրաբեռնված է մշտական կոռուպցիոն սկանդալներով և զարգացման ներքին աղբյուրների բացակայությամբ՝ ոչ միայն տնտեսական, որն էլ ուղղակիորեն ազդում է սոցիալական և անգամ հումանիտար ոլորտների վրա:
Հայաստանից արտագաղթը շարունակվում է, սփյուռքը վաղուց է մի քանի անգամ գերազանցել հանրապետության բնակչության քանակը։ Գորբաչովյան «պերեստրոյկայի» ժամանակներից ի վեր տեղի էթնոկրատիայի կողմից ստեղծված են բոլոր պայմանները Հայաստանից դուրս ավելի գոհացուցիչ կյանք փնտրելու համար։ Բայց, իհարկե, դա եզակի հայկական իրավիճակ չէ։ Եզակի չէ նաև Հայաստանի տխուր փորձը հարևան երկրի հետ զինված հակամարտության մեջ։ Եվ առաջին հայացքից առավել քան տարօրինակ է պաշտոնական Երևանի հրաժարումը ՀԱՊԿ-ի հետ ակտիվ համագործակցությունից։ Երևանը վիրավորված է ՀԱՊԿ դաշնակիցներից։ Հայ քաղաքական գործիչները Ռուսաստանին քննադատում են պասիվության և ուղղակի հակամարտության մեջ մտնելուց հրաժարվելու, իսկ Բելառուսին ԼՂՀ-ում պատերազմի նախօրեին ադրբեջանական բանակին հսկայական քանակությամբ զենք մատակարարելու համար։ Փաշինյանը նաև հայտարարել է, որ «Ռուսաստանի ռազմական ներկայությունը Հայաստանում ոչ միայն չի երաշխավորում հանրապետության անվտանգությունը, այլ, ընդհակառակը, սպառնալիքներ է ստեղծում Հայաստանի անվտանգության համար», և որը ստիպել է Երևանին դիմել ՄԱԿ-ի անվտանգությանը Խորհուրդ Լեռնային Ղարաբաղ խաղաղապահ զորախումբ ուղարկելու խնդրանքով:
Երևանը փորձում է դաշնակիցների պասիվությանը և ադրբեջանա-թուրքական դաշինքի ակտիվությանը հակադրել արևմտյան ինչ որ բան։ «Ադրբեջանի հետ բախումների ֆոնին ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Նենսի Փելոսիի այցը Հայաստան դարձավ ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու կոչերի ամրապնդման կատալիզատոր», - գրում էր այն ժամանակ մամուլը։
Միևնույն ժամանակ, Հայաստանի ԱԳՆ-ն ակտիվորեն աշխատում է Ֆրանսիայի հետ, որը հայտնի է ոչ միայն իր հայկական մեծ սփյուռքով, այլ նաև Վաշինգտոնի հետ իր «տրանսատլանտյան գործընկերությամբ»: Անհաջող փորձեր են արվում հայկական խնդիրների լուծմանը ներգրավելու բոլորին, անգամ ԱՊՀ իներտ անդամներին։
Մինչ այժմ Հայաստանը, ինչպես և ՀԱՊԿ-ում, ԵԱՏՄ-ում և ԱՊՀ-ում Ռուսաստանի այլ անվանական դաշնակիցները, չի ճանաչել Ռուսաստանի Դաշնության նոր սահմանները։
Պաշտոնական Երևանը շարունակում է աջակցություն փնտրել Արևմուտքից և քննարկել փոխշահավետ պայմաններ։ Խիստ ասած նման աշխատանքը երբեք էլ չի դադարել։ Միևնույն ժամանակ, անզեն աչքով էլ երևում է ԱՄՆ-ի և ԵՄ-ի շահը, որն է նվազեցնելով նրան քիչ թե շատ հավատարիմների քանակը թուլացնել Ռուսաստանը։
Հայաստանն ի վիճակի չէ ինքնուրույն պաշտպանել իր ազգային շահերը Ադրբեջանի հետ առճակատման դեպքում: Ղարաբաղյան ճգնաժամը ապակայունացնելով ներքաղաքական իրավիճակը նրա համար դարձել է անհնարին առաքելություն։
Ռուսաստանը չի ցանկանում ուղղակի հակամարտություն Ադրբեջանի հետ, նա չէր ցանկանա ռուս զինվորների արյունը թափել Հյուսիսային ռազմական շրջանում: Կարծես թե դա ոչ ոք, բացի հայ ազգային արմատականներից, չի ցանկանում։ Սակայն Ռուսաստանից վիրավորված «Մեծ Հայաստանի» կողմնակիցները նախընտրելով միայն աղմուկ բարձրացնել սոցիալական ցանցերում նույնպես չեն շտապում ռազմաճակատ։
Այսպիսով, Հայաստանը հայտնվել է մի քանի կրակների արանքում։ Մի կողմից կոշտ հակամարտություն Ադրբեջանի հետ, մյուս կողմից հավաքական Արևմուտքի աջակցությունը ստանալու անհաջող փորձերը, ընդ որում Բաքուն դա շատ ավելի լավ է անում։
Այս համատեքստում ռուս հասարակությունը զուսպ զայրույթով է ընկալում նախատեսվող հայ զինծառայողների մասնակցությունը ԱՄՆ-ի հովանու ներքո անցկացվող զորավարժություններին։ Մոսկվայի ազդեցիկ հայկական սփյուռքը ոչինչ չի կարող անել այն փաստի հետ, որ պաշտոնական Երևանը ձգտում է դեպի Արևմուտք:
Երևանը ճանաչել է Հաագայի միջազգային քրեական դատարանի իրավասությունը, որը խայտառակվել է իր ռուսաֆոբ որոշումներով: Փաշինյանը մասնակցել է Բայդենի վարչակազմի կողմից կազմակերպված մարտյան «Հանուն ժողովրդավարության գագաթնաժողովին»։ Նման փաստերը չափազանց շատ են։
Հայաստանը խիստ է կախված Ռուսաստանի հետ համագործակցությունից, արդյո՞ք իշխանությունները գիտեն դա: Ակնհայտ է, որ միայն Ռուսաստանն է Հայաստանի ինքնիշխանության ու անկախության միակ իրական երաշխավորը։ Պաշտոնական Երևանի մի քանի աթոռներին նստելու փորձը հանգեցրել է կատարյալ ֆիասկոյի: Հայ քաղաքական վերնախավը Կուբլեր-Ռոսսի մոդելին լիովին համապատասխան անցել են ժխտողականության փուլը, զայրույթից ու բանակցությունների անհաջող փորձերից ընկղմվել են դեպրեսիայի մեջ ընդունելով անխուսափելին։
Նման բանով անցել է Սերբիան, որի համար ևս մեծ նշանակություն ուներ ՆԱՏՕ-ի կողմից պոկված Կոսովոյի և Մետոհիայի տարածքները։ Հետխորհրդային մյուս հանրապետությունները, գայթակղված Ռուսաստանի սահմաններից դուրս «վերածննդի» և «բարեկեցության» ազգայնական հեքիաթներով, դժվարությամբ անցնում են նույն փշոտ ճանապարհով: Դա աշխարհաքաղաքականության հիմնարար օրենքներին լիովին համապատասխան անկախության և ինքնիշխանության վճարն է։
