Նայեք Ուկրաինային, ԱՄՆ-ի կոշտ քաղաքականության համար է, որ վճարում են նրանք, ՀՀ-ն պատրա՞ստ է նման դեր ստանձնել.ԱՄՆ-ի ինչին է պետք Հայաստանն ու Արցախը
Eeadaily.com-ը գրում է, որ նույնիսկ ՀԱՊԿ-ից Հայաստանի դուրս գալը երաշխիք չէ, որ ԱՄՆ-ը ռազմական օգնություն կցուցաբերի Երևանին։ Նման կերպ է միջազգային հարցերով փորձագետ, Լիհայի համալսարանի (ԱՄՆ) պրոֆեսոր Արման Գրիգորյանը մեկնաբանել «հանրային սպասումները»՝ կապված ԱՄՆ-ի Կոնգրեսի Ներկայացուցիչների պալատի նախագահ Նենսի Փելոսիի վերջերս Երևան կատարած այցի լույսի ներքո։ Նա նաև նշել է, որ շատ արևմտամետ կազմակերպություններ և քաղաքական ուժեր ամերիկացի քաղաքական գործչի այդ շրջայցը ներկայացրել են այն լույսի ներքո, որ Վաշինգտոնն իբր կարող է այն աստիճանի արդյունավետ օգնություն ցուցաբերել Երևանին Ադրբեջանի հետ առճակատման հարցում, որ անգամ կդառնա «անվտանգության երաշխավոր» հայոց պետականության համար։
«...Նրանց, ովքեր հայտարարում են ՆԱՏՕ-ի դաշինքից դուրս Հայաստանի ԱՄՆ-ի դաշնակից դառնալու հեռանկարի մասին, պետք է տրվեն հետևյալ հարցերը: Նախ, մեր աչքի առաջ Վրաստանի օրինակն է, որը պետական մակարդակով ուղղություն է վերցրել ՆԱՏՕ-ին և ԵՄ-ին անդամակցելու ուղղությամբ։ Նրան ԱՄՆ-ից այնպիսի ռազմական օգնություն ցո՞ւյց են տվել, ինչի կարիք ունի, ընդունե՞լ են ՆԱՏՕ, թե՞ ոչ։ Երկրորդ հերթին ո՞րն է Հայաստանի ռազմավարական նշանակությունը ԱՄՆ-ի համար, որպեսզի Վաշինգտոնն իսկապես որոշի այդ երկրին ռազմական օգնություն տրամադրել»,- նկատել է Գրիգորյանը, ում կարծիքով հիմք չկա պնդելու, որ Երևանի ռազմավարական նշանակությունը ԱՄՆ-ի աչքում ավելի բարձր է, քան Բաքվի կամ Անկարայի նշանակությունը, և որպեսզի ամերիկյան էլիտան տեր կանգնի Հայաստանին։
«Միացյալ Նահանգների արտաքին քաղաքականությունը հաճախ ենթարկվում է երկրի ներսի տարբեր լոբբիստական կառույցների ազդեցությանը։ Եթե Ամերիկայում կան մարդիկ, ովքեր հանդես են գալիս Հայաստանի հետ հարաբերությունների ամրապնդման օգտին, ապա կան նաև ուրիշներ, ովքեր աջակցում են Ադրբեջանի հետ համագործակցության խորացմանը, Իրանի նկատմամբ քաղաքականության խստացմանը և այլն։ Այսինքն որևէ մոնոլիտ մոտեցում չկա»,- պարզաբանել է Արման Գրիգորյանը։ Հայաստանի դեպի ԱՄՆ աշխարհաքաղաքական շեղումով, ըստ Գրիգորյանի, պետք է նկատի ունենալ նաև Ուկրաինայի դառը փորձը:
«Միացյալ Նահանգների կոշտ քաղաքականության համար է, որ հիմա վճարում են Ուկրաինան և ուկրաինացի ժողովուրդը։ Հայաստանը պատրա՞ստ է նման դեր ստանձնել»,- հարցնում է Գրիգորյանը՝ հիշելով Հայաստանի առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի խոսքերը, թե հետխորհրդային երկրները ԱՄՆ-ին հետաքրքրում են միայն այն տեսանկյունից, թե ինչ վնաս կարող են պատճառել Ռուսաստանին:
«Միայն նման դեպքում կարելի է հույս դնել ԱՄՆ-ի աջակցության վրա։ Բայց ի՞նչ է նշանակում այդ աջակցությունը, ի՞նչ հետևանքներով է այն հղի»,- հարց է հնչեցրել փորձագետը։
Վերլուծաբան Բենիամին Պողոսյանն էլ բացառել է ԱՄՆ-ի ռազմական օգնությունը Հայաստանին:
«Թե՛ տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքականության, թե՛ լոգիստիկայի տեսանկյունից դա բացառվում է։ Պարզ չէ, թե ինչպե՞ս կարող է ամերիկյան զենքը մատակարարվել Հայաստան։ Իրանի տարածքով դա ուղղակի բացառված է։ Թուրքիան ու Ադրբեջանը դա ուղղակի թույլ չեն տա։ Վրաստանը նույնպես շատ զգայուն է նման հարցերի նկատմամբ,- ասել է Պողոսյանը, - անհասկանալի է նաև այն, թե ինչո՞ւ ընդհանրապես ԱՄՆ-ը պետք է մեզ զենք տրամադրի, եթե անգամ Հայաստանը դուրս գա ՀԱՊԿ-ից ու խզի Ռուսաստանի հետ դաշինքը։ Ուստի այդ թեմայով խոսակցություններն ուղղակի անիմաստ են ու անհիմն»։
Բենիամին Պողոսյանը նաև պոպուլիստական հայտարարություններ է անվանել ՆԱՏՕ-ին Հայաստանի անդամակցության հնարավորությունը։
«ՆԱՏՕ-ում բոլոր որոշումներն ընդունվում են կոնսենսուսով։ Թուրքիան այդ կազմակերպության անդամ է։ Եվ նա հիպոթետիկ առումով կհամաձայնվի Հայաստանի անդամակցությանը միայն այն դեպքում, եթե Երևանն ընդունի Անկարայի և նրա դաշնակից Բաքվի բոլոր պայմանները։ Իսկ դա, ըստ էության, նշանակում է Հայաստանի ամբողջական կապիտուլյացիա և հաճախորդ պետություն դառնալը (որը տնտեսապես, քաղաքական կամ ռազմական առումով ենթակա է մեկ այլ ավելի ազդեցիկ պետության)»,- պարզաբանել է նա:
«Եվ ամենագլխավորը՝ ԱՄՆ-ի նպատակը ոչ թե Հայաստանին ու Արցախին (Լեռնային Ղարաբաղ) պաշտպանելն է, այլ այնտեղից ռուս զինվորականներին դուրս բերելը։ Նախ՝ Արցախից, հետո՝ Հայաստանից։ Նրանց չի հետաքրքրում Արցախի ապագա կարգավիճակի հարցը: Նրանք ուղղակիորեն հասկացնում են, որ պետք է մոռանալ դրա մասին, արցախահայերը պետք է դառնան Ադրբեջանի քաղաքացի և ունենան նույն իրավունքները, ինչ մյուս ազգային փոքրամասնությունները, այսինքն շաբաթը մեկ անգամ իրավունք կունենան հաճախել հայկական դպրոց։ Այդ ֆոնին ԱՄՆ-ի՝ Հայաստանի և Արցախի անվտանգության երաշխավոր դառնալու հեռանկարի մասին խոսելը կա՛մ քաղաքական ինֆանտիլիզմից է, կա՛մ կատարյալ պոպուլիզմից ու դեմագոգիայից»,- եզրափակել է Պողոսյանը։