Հնդկաստանի հետ ամեն ինչ այնքան էլ պարզ չէ.ՀՀ-ի շեղումը դեպի Հնդկաստան կարելի է դիտարկել որպես աշխարհաքաղաքական հակաքայլ
Iarex.ru-ն գրում է, որ The Geopolitics արևմտյան հրատարակությունը մեծ հոդված է հրապարակել Հնդկաստան-Հայաստան-Ֆրանսիա եռանկյունու ռազմատեխնիկական համագործակցության զարգացման մասին։ Հրապարակման մեջ նշվում է, որ նման դաշինքը կնշանակի «Հայաստանի էական հեռանալ արտաքին քաղաքականության երկարամյա կախվածությունից»: Նման եռակողմ առանցքը նույնիսկ աշխարհագրության տեսանկյունից՝ Նյու Դելի-Երևան-Փարիզ, անսովոր է: Չնայած դրան հայտարարվել է «անվտանգության խնդիրները լուծելու ցանկություն համաշխարհային մակարդակով»: Երկրորդ հերթին եթե Փարիզ-Երևան հարաբերություններում դաշինքը բնական է թվում՝ հատկապես Ֆրանսիայում հայկական հսկայական սփյուռքի առկայության պատճառով, ապա Հնդկաստանի հետ ամեն ինչ այնքան էլ պարզ չէ, քանի որ Անդրկովկասում նրա շահերի նշանառումը նոր երևույթ է։ Այսինքն Ռուսաստանի, Իրանի, Թուրքիայի, Ֆրանսիայի, ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի կողքին Նյու Դելին սկսել է տարածաշրջանում իր ներկայությունը հաստատել: The Geopolitics-ը իրադարձությունների այդ ընթացքը որակում է որպես «նոր պարադիգմ միջազգային տարածաշրջանային հարաբերություններում»: Այն, թե արդյո՞ք դա այդպես է քննարկել է REX-ի սյունակագիր Ստանիսլավ Տարասովը։«Եթե իրադարձությունները դասավորենք ժամանակագրական հաջորդականությամբ, ապա մինչև այն պահը, երբ Հնդկաստանը նկատելի դարձավ Անդրկովկասում, այնտեղ Պակիստանն էր ակտիվ: 2017 թվականին Բաքվի, Անկարայի և Իսլամաբադի միջև ստորագրվել է տարածաշրջանում համագործակցության եռակողմ հայտարարություն, իսկ ավելի ուշ՝ 2020 թվականին Պակիստանը թույլ տեսանելի, բայց աջակցություն է ցուցաբերել Ադրբեջանին Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի ժամանակ: 2021 թվականի հունվարին կողմերի միջև ստորագրվել է Իսլամաբադի եռակողմ հռչակագիրը, նույն տարվա հուլիսին ավելի ուշ հայտնվել է Բաքվի եռակողմ հռչակագիրը, որը կոչված էր նպաստելու երեք երկրների ռազմավարական կապերի ամրապնդմանը: Ուստի Հայաստանի շեղումը դեպի Հնդկաստան կարելի է դիտարկել որպես աշխարհաքաղաքական հակաքայլ, որպես տարածաշրջանում ուժերի հավասարակշռություն ապահովելու ցանկություն»,- նշել է փորձագետը։
Իր հերթին Հնդկաստանը որպես հակախաղ նույնպես սկսել է կառուցել եռանկյունի` Նյու Դելի-Թեհրան-Երևան, ուշադրություն է հրավիրել Տարասովը։ Միաժամանակ, ըստ նրա, ակնհայտ է դառնում, որ Իսլամաբադ-Բաքու-Անկարա և Նյու Դելի-Թեհրան-Երևան երկու եռանկյունները պարունակում են երկու կարևոր ռազմավարական հարթություն՝ տրանսպորտային, նյութատեխնիկական և ռազմատեխնիկական։ Բացի այդ, Հնդկաստանը ԵՄ-ի հետ լոգիստիկ կապերի մարտահրավերներ ունի ինչպես Ռուսաստանի միջոցով՝ Ուկրաինայի հակամարտության պատճառով, այնպես էլ Սուեզի ջրանցքի միջոցով՝ գերբեռնվածության և Կարմիր ծովում աճող լարվածության պատճառով: Գումարած՝ Մերձավոր Արևելքում լարվածության աշխարհագրության ընդլայնումը և առաջին հերթին այդ եռանկյունների շահերի հնարավոր բախումը։
«Գազայի դեմ իսրայելական ագրեսիայի սկսվելուց հետո Կարմիր ծովը և Բաբ ալ-Մանդեբի նեղուցը հայտնվել են ուշադրության կենտրոնում այն բանից հետո, երբ հութիները սկսել են հարձակվել Իսրայել մեկնող կամ իսրայելցի գործարարներին պատկանող նավերի վրա: Այս իրավիճակում առաջին անգամ Ադենի ծոցում և Արաբական ծովում հնդկացիները տեղակայեցին հսկայական նավատորմ, որը բաղկացած էր 12 ռազմանավերից: Ըստ Al Jazeera-ի, դա կլինի Հնդկաստանի ամենամեծ ռազմածովային ներկայությունը այդ տարածքներում: Այստեղ վտանգը կայանում է նրանում, որ նման մեծ թվով ռազմանավերի տեղակայումը Նյու-Դելլի կողմից որոշակի պայմաններում և հանգամանքներում կարող է նախագծվել լարվածություն Անդրկովկասում, ընդ որում, ռազմավարական մակարդակում»,- ընդգծել է քաղաքագետը։
Տարասովը հիշեցրել է, որ Հնդկաստանը իր օգտագործոծ հում նավթի 86,7%-ը և բնական գազի 53,4%-ը ներմուծում է , ընդ որում նավթի 38%-ը և գազի 73%-ը նա ներմուծում է Արաբական համագործակցության երկրներից։ Գումարած, չինական «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» աշխարհատնտեսական նախագիծը, որի երթուղիների մի մասը ավարտվում է այդ տարածքներում:
«Այսպիսով, Պարսից ծոցում և Կարմիր ծովում անվտանգության իրավիճակի ցանկացած խախտում ուղղակիորեն կազդի Հնդկաստանի տնտեսական շահերի վրա, և նա կփորձի Իրանի և Անդրկովկասի միջոցով վերակողմնորոշվել դեպի Եվրոպա: Ի դեպ, պատահական չէ, որ Հնդկաստանը աջակցում է իրանակա - հայաստանի դիրքորոշումը Զանգեզուրի միջանցքի հարցում` ի հակադրություն Իսլամաբադի կողմից աջակցվող թուրք-ադրբեջանական դաշինքի։ Ներկա պայմաններում արտաքին խաղացողների ռազմավարությունը տարածաշրջանը դարձնում է աշխարհաքաղաքական տուրբուլենտության գոտու մեծացնելով նոր սրացման վտանգը»,- ամփոփել է Ստանիսլավ Տարասովը։
