Եթե Ադրբեջանը ուժ կիրառի Լեռնային Ղարաբաղի դեմ...Փաշինյանը չպետք է հրաժարվի այն սկզբունքից, որ Լեռնային Ղարաբաղը գտնվում է Ադրբեջանի տարածքում
Ադրբեջանն ուժեղացնում է ճնշումը Հայաստանից զիջումներ ստանալու համար. Այս մասին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասել է ռուս քաղաքագետ Միխայիլ Ալեքսանդրովը։Նա նշել է, որ այժմ Երևանի դիրքորոշումն այն է, որ ԼՂ հակամարտությունը ոչ թե Հայաստանի, այլ Ադրբեջանի ու ԼՂ-ի խնդիրն է։
«Այսօր Ադրբեջանը դիվանագիտորեն պարտվում է, նա մեղավոր է Լեռնային Ղարաբաղի շրջափակման մեջ, միջազգային հանրության պահանջները Բաքվից վերացնելու շրջափակումը գնալով մեծանում են, իսկ Ադրբեջանը միջազգային հանրության աչքում ավելի ու ավելի վատ է երևում․ պետություն, որը էթնիկ զտումներ, ցեղասպանություն և սովի շրջափակում է իրականացնում։
Ադրբեջանը պետք է ինչ-որ կերպ այս իրավիճակը վերադարձնի Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև տարածքային վեճի հուն, ինչպես դա նախկինում է արել»,- ասել է նա։
Ժամանակին հայկական դիվանագիտության հիմարության պատճառով Լեռնային Ղարաբաղը դուրս է բերվել բանակցային գործընթացից։ Հիմա, սակայն, այդ նույն դիվանագետները պահանջում են վերադառնալ նախկին վիճակին, որպեսզի այն դիտարկվի որպես տարածքային հակամարտություն, որպեսզի Փաշինյանը հետ կանչի Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության իր ճանաչումը, դրանով իսկ նրանք ցանկանում են գործընթացը վերադարձնել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև տարածքային հակամարտության հուն։ Հենց նրանց դիրքորոշման պատճառով է ստեղծվել Լեռնային Ղարաբաղի շրջափակման հետ կապված ներկայիս բարդ իրավիճակը։
Ադրբեջանը ձգտում է ստիպել Հայաստանին զիջումներ պահանջել Ստեփանակերտից՝ հակառակ դեպքում սպառնալով շարունակել Հայաստանի ռմբակոծումը»,- ասել է Ալեքսանդրովը։
Նրա խոսքով, 1994 թվականին Հայաստանին ստիպել են զինադադար կնքել Լեռնային Ղարաբաղի և Ադրբեջանի հետ միասին։
«Այն ժամանակվա միջնորդ Վլադիմիր Կազիմիրովն ավելի ուշ գրել է, որ անփորձ հայկական դիվանագիտությունը համաձայնել է զինադադար կնքել։ Հակամարտությունը, որը հանգում է Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքին, Ադրբեջանն անմիջապես ներկայացրեց որպես տարածքային հակամարտություն Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև։ Դրանից հետո ամեն ինչ փլուզվեց, և միջազգային հանրությունը աջակցեց Բաքվին։
Հայաստանը չպետք է զինադադրար կնքեր։ Նույն կերպ, այժմ չի կարելի դիրքորոշում ընդունել, որ Լեռնային Ղարաբաղը Ադրբեջանի կազմում չէ։ Հենց Փաշինյանը սա ասի, հակամարտությունը կրկին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև տարածքային վեճի բնույթ կստանա, այսինքն այն, ինչ պետք է Բաքվին։
Փաշինյանը կարողացավ այս իրավիճակից դուրս գալ մեծ ծախսերի գնով և սեփական հեղինակության հաշվին։ Իսկ Հայաստանում շատերը չհասկացան նրա դիվանագիտական մանևրը, իսկ նա դա ուղղակիորեն չի կարող ասել, քանի որ այս դեպքում Բաքուն Երևանին կմեղադրի խաբեության մեջ։
Փաշինյանը լռում է, իսկ իրականում ստացվում է, որ Բաքուն հիմա պետք է բանակցի Ստեփանակերտի հետ և պայմանավորվի կարգավիճակի շուրջ։
ՄԱԿ-ի կանոնադրության ևայլ միջազգային փաստաթղթերի համաձայն՝ Լեռնային Ղարաբաղն ունի ինքնորոշման իրավունք։ Եթե Ադրբեջանը ուժ կիրառի Լեռնային Ղարաբաղի դեմ, ապա, առաջին հերթին, կբախվի ռուս խաղաղապահների հետ, և երկրորդ, եթե անգամ խաղաղապահները հեռանան, ուժի կիրառումը կդիտվի որպես ազգի ինքնորոշման իրավունքի ճնշում։ Հայաստանն այս դեպքում իրավունք կունենա միջամտելու հակամարտությանը՝ իր հայրենակիցներին պաշտպանելու համար»,- ընդգծել է քաղաքագետը։
Նրա կարծիքով, Փաշինյանը չպետք է հրաժարվի այն սկզբունքից, որ Լեռնային Ղարաբաղը գտնվում է Ադրբեջանի տարածքում։
«Բայց դա չի նշանակում, որ Լեռնային Ղարաբաղն ինքնորոշման իրավունք չունի։ Ուստի Ադրբեջանը ցանկանում է դուրս գալ ստեղծված իրավիճակից, հարցը կրկին հանգեցնել տարածքային հակամարտության և Հայաստանին հրահրել սահմանին փոխհրաձգություններով, որպեսզի հետագայում Երևանին մեղադրի էքսպանսիոնիստական նկրտումների մեջ։
Հայաստանը պետք է կոշտ պաշտպանվի, բայց չանցնի հարձակման և միևնույն ժամանակ պահանջի Լաչինի միջանցքի ապաշրջափակումը՝ դրա համար օգտագործելով միջազգային հանրության բոլոր գործիքները»,- եզրափակել է փորձագետը։
