Խաչվերացը ոչ թե մեռելոց, այլ մեծ տաղավար տոն՝ նվիրված Քրիստոսի խաչափայտին
Հայացք մամուլի ակումբում ԱՀԹ Էրեբունի համայնքի հոգևոր հովիվ Տեր Զգոն քահանա Աբրահամյանը խոսեց
Խաչվերացի տոնի
մասին, որը նվիրված է Քրիստոսի խաչափայտին: Խաչվերացի տոնը այս տարի կնշվի սեպտեմբերի 17-ին: Խաչվերացը ոչ թե մեռելոց,
հիշատակության օր, այլ մեծ տաղավար տոն է՝ նվիրված Քրիստոսի խաչափայտին: Խաչվերացի օրը ննջեցյալների շիրիﬓերին այցելել պետք չէ: Ցանկալի է տոնին նախորդող 5 օրերին պահք պահել, բարեգործություն կատարել նշեց Տեր Զգոն քահանա Աբրահամյանը, խորհուրդ տալով տոնին նաև վերականգնել ուխտագնացությունները. «Խաչվերացը քրիստոնյա աշխարհի տոն է: 310 թվականին Պարսկաստանի Խոսրով թագավորը բնաջնջել էր Երուսաղեﬕ բնակչության ﬔծամասնությանը եւ իր հետ տարել նաեւ Քրիստոսի խաչափայտը: Գիտակցելով բարոյական այդ ﬖասը՝ Հերակլ կայսրն Աստծուց օրհնություն է հայցել՝ վերադարձնելու խաչը: 628-ին Պարսկաստանի դեմ վերսկսել է պատերազմական գործողությունները հայկական զորքերի հետ եւ հաղթել: Խաչը ﬕ որոշ ժամանակ հաստատվել է Կարին քաղաքում: Այդ տարածքում աղբյուր է բխել, շուրջը ռեհան աճել, եղել են բազում բժշկություններ: Սեպտեմբերի 14-ին խաչափայտը վերադարձրել են Գողգոթա: Այս կարեւորագույն իրադարձությունը քրիստոնյա աշխարհը հաստատեց որպես տաղավար տոն: Եվ հայ եկեղեցին սեպտեմբերի 14-ի մոտակա օրը տոնում է այդ իրադարձությունը»,- տոնի նշանակությունը բացատրեց Տեր Զգոն քահանա Աբրահամյանը:
Նրա խոսքով՝ պատմությունը որեւէ անﬕջական առնչություն չունի ննջեցյալների հետ: Պարզապես ինչպես բոլոր տաղավար տոների հաջորդ օրը՝ հաստատված է ﬔռելոցի օր: Տոնական օրը գերեզման այցելելը չի կարելի արդարացնել նրանով, որ նախնիներն այդպես են վարվել. «Տոնին նախորդող հինգօրյա պահք է սահմանված: Եվ այդ պահոց օրերն ունեն իրենց կարեւորագույն նշանակությունը: Պահք են պահել հացով եւ խաղողով կամ այլ մրգերով: Տոնական օրը ուխտագնացություն են կազմակերպել եկեղեցիներ, վանքեր: Նաեւ այդ օրը խորովել են ուլ եւ բաժանել աղքատներին իրենց հանգուցյալների հոգու հանգստության համար: Գաղափարն է կարիքավորներին կերակուր տալը: Հայաստանի տարբեր տարածաշրջաններում տարբեր կերպ են տոնել, ավանդույթները եւս տարբեր են եղել: Տարածված են նաեւ «Սրբխեչ» եւ «Ուլնոց» անվանուﬓերը»,- ասաց հոգեւոր հովիվը:
Տոնին առավոտյան՝ ժամը 11:00-ին պատարագ է մատուցվում, իսկ երեկոյան ժաﬔրգությանը կից օրհնվում է ռեհանը: Երեկոյան՝ ժամը 17:00-ին, սկսում է ժաﬔրգությունը, եւ օրհնված ռեհանը մարդիկ տանում են տուն՝ հիշատակելով խաչափայտի վերադարձը: Մեռելոցի օրը եւս մատուցվում է պատարագ:
